YARALAMALI ÖLÜMLÜ TRAFİK KAZASINA KARIŞMAM DURUMUMUNDA HAKLARIM NELERDİR?
Trafikte meydana gelen kazalar ölüm ya da yaralanma olması durumunda öncelikle kaza yerine bölgeye hakim olan kolluk görevlileri ile birlikte sağlık çalışanları çağırılmalıdır. Yaralılara yapabileceğiniz ilk yardım müdahalesi varsa yapmalı yoksa dokunmadan ve hareket ettirmeden 112 Acil Servis ya da 154 Alo Trafik aranmalı sağlık çalışanlarının gelmesini beklemeliyiz. Yakıt sızıntısı olduğunu gördüysek 110 İtfaiye ekipleri çağırılmalıdır. Acil ve hayati durumların önlemi alındıktan sonra başka bir kazaya sebebiyet vermemek için trafikte gerekli önlemleri alıp uyarı levhaları veya ikaz ışıklarıyla diğer sürücüleri uyarmalıyız.
Trafik kazasında yaralanan kişi , kaza tarihinden iyileşene kadar ya da kalıcı hasar bırakan bir yaralanma sonucunda hastane hekimlerince öngörülen tedavi süresince ameliyat, tedavi, bakıcı masraflarını, tedavi süresince çalışamaması durumunda kazanç kaybı gibi tüm gider ve masraflarını talep edebilir.
Yaralanmalı kazalarda kişinin maddi tazminat dışında manevi tazminatta talep hakkı vardır. Mağdurun kaza sonrasında psikolojik travma, üzüntü, ruh sağlığında etkiler oluştuysa manevi tazminat isteyebilir. Yaralanmalı ve/veya sakatlanmalı trafik kazalarında zamanaşımı süresi kazanın olduğu tarihten itibaren 8 yıldır. Trafik kazası maddi ve manevi tazminatının 8 yıllık süre içinde talep edilmesi gerekir.
Karayolları Trafik Kanunu Madde 97 “Zarar gören, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı dava da açabilir.” hükmünü içermektedir. Bu nedenle trafik kazası halinde yaralanan ve/veya engelli sağlık raporu bulunan kişiler bakımından her ne kadar başvuru yoluyla tazminat talebi mümkün olsa da gerçek zarar her zaman sigorta şirketlerinin yaptığı ödemenin çok üzerinde olacağından dava açılarak Yargıtay hesap ölçütleri ve adli tıp maluliyet raporları doğrultusunda tazminat hesaplamaları yapılmasında mağdurlar büyük yarar sağlamaktadır. Bu sebeple olası bir durumda işin uzmanı olan bir avukattan hukuki destek almalarını tavsiye ederiz.
Ölümlü Yaralanmalı Trafik Kazası Sonrası Haklarım
Kaza sonrası kazaya sebep olan kişilerden, araç maliklerinden, kanunen belirlenmiş diğer kişilerden, bu kişilerin mirasçılarından ve sigorta şirketinden talep edebileceğim tazminat türleri;
Yaralanma sonucunda;
- Kaza sebebiyle yapılan hastane giderlerinin tazmini,
- Kaza sebebiyle uğranılan kazanç kaybının tazmini,
- Kaza sebebiyle çalışma gücünün azalması veya yitirilmesinden doğan zararların tazmini,
- Kaza sebebiyle ekonomik geleceğinin sarsılmasından doğan zararların tazmini,
- Kaza sebebiyle oluşan kalıcı veya geçici ruhsal sağlığının bozulması gibi sebeplerle açılabilecek manevi tazminat davası söz konusu olacaktır.
Ölüm sonucunda;
- Ölen kişinin hastane tedavi masrafları,
- Ölen kişinin cenaze masrafları,
- Kaza nedeniyle oluşan ruhsal bozukluklar, elem acı için manevi tazminat,
- Destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilecek ve alınabilecek tazminat türleridir.
Trafik kazalarından kaynaklanan tazminatlar kaza ile ilgili objektif ve sübjektif kusuru olan kişi ve kurumlardan talep edilebilir. Sürücüden kaynaklanan kazalardan kusur durumunda maddi ve manevi zararlarda sigorta şirketi, araç sürücüsü, araç sahibi, araç işleteni müşterek ve müteselsil sorumludur. Kusurun kime ve kimlere ait olduğu kaza yerine, kaza şekline, oluş biçimine göre her olayda farklılık göstermektedir. Zorunlu Trafik Sigortası, kapsamında sigorta şirketlerinin poliçe kapsamında belirtilen miktarla sınırlı olmak kaydıyla sadece maddi tazminatlardan sorumludur.
Kaza sonrası zamanaşımı süreleri;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 109. Maddesi 1. Fıkrasında ; “Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl herhalde, kaza gününden başlayarak 10 yıl içinde zamanaşımına uğrar.” Dese de bu süreler istisna durumlar hariç olmak üzere araç maddi hasarlarında geçerlidir.
Trafik kazası sonrası oluşan mağduriyetler sonrasında maddi ve manevi tazminat talepleri için yine aynı kanun m.109 2. Fıkrasında “ Dava cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun zamanaşımı süresi öngörmüş olursa bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.” Demekte ve bedenler yaralanmalar ve maddi, manevi talepler bakımından uzamış zamanaşımından bahsetmektedir. Bu nedenle trafik kazası sonucunda yaralanma veya ölüm gelmişse cezayı gerektiren suçla ilgili soruşturma başlatılmasına ve mağdurun şikayetine bakılmaksızın ortaya çıkan maddi ve manevi tazminatlara süre bakımından ceza dava zamanaşımı süreleri dikkate alınır.
Türk Ceza Kanunun 68. Maddesinde düzenlenen dava zamanaşımı süreleri;
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda 30 yıl,
- Müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda 25 yıl,
- 2O yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasını gerektiren suçlarda 20 yıl,
- 5 yıldan fazla ve 20 yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlarda 15 yıl,
- 5 yıldan fazla olmamak üzere hapis ve adli para cezasını gerektiren suçlarda 8 yıl olarak düzenlenmiştir.
Bu sebeple kaza sonrası zararın ortaya çıkmasından itibaren, yaralanma meydana gelmişse 8 yıl , kaza neticesinde ölüm meydana gelmişse 15 yıllık tazminat davası açma zamanaşımı süreleri uygulanacaktır.
Kazadan sonra dava açabilecek olan kişiler,
Trafik kazası sonucunda yaralanma meydana gelmişse, yaralanan kişi şahsen maddi, manevi tazminat talebinde bulunabilecektir. Bu durumda açılan maddi tazminat davası kişinin ömür boyu çalışma hayatını, kazancını, işgücünü etkilemesinden ve tedavi masraflarının tazmini içindir. Manevi tazminat talebi ise kaza sonucunda yaralının yaşamış olduğu ruhsal çöküntü, elem ve keder içindir.
Kaza sonucunda ağır bedensel yaralanma varsa, yaralanan kişinin annesi, babası, eşi, çocukları veya nişanlısı maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
Kazının ölümle sonuçlanması durumunda, ölenin yaşadığı dönemde destek verdiği insanlar evli ise eşi ve çocukları, bekar ise anne veya babası davacı olabilir. Ayrıca ölen kişinin yaşadığı dönemde destek verdiği teyze, dayı, hala, amca gibi yakınları da ispat doğrultusunda maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
Trafik kazaları tazminat davalarının avukatlar tarafından takip edilmesi halinde avukat kazazedeyi doğru ve hukuki bilgilendirerek alınması gereken en yüksek maddi ve manevi tazminatı almasını sağlayacaktır. Trafik kazası sonucu tazminat hesaplamaları her olayın oluşu, sebebi ve etkileri bakımından değişiklik göstermekte olduğu için konunun uzmanı bir avukattan hukuki yardım almanızı tavsiye ederiz.