TRAFİK KAZASI MEYDANA GELDİĞİNDE YAPILMASI GEREKENLER
Ulaşım insan yaşamının zorunlu gereksinimlerinden biridir. İnsan nüfusunun artması ve otomobillerin ihtiyaç haline gelmesiyle birlikte trafik kazası oranının artmasına sebep olmuştur. Ülkemizde ölümlerin, yaralanmaların birinci nedeninin trafik kazaları olması ve bu kazaların %96 sının sürücü hatasından kaynaklandığı istatiksel olarak ortaya konmuştur.
2918 sayılı Karayolu Trafik Kanunu ‘nun 3. Maddesine göre trafik kazası “ Karayolu üzerinde hareket halinde olan ve bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve maddi zararla sonuçlanmış olan olay “ olarak tanımlanmıştır. Daha geniş tanıma göre de “ Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makineleri ve lastik tekerlekli traktörlerin karıştığı ölüm, yaralanma ve maddi zararla sonuçlanan kazalar trafik kazası ” dır.
Trafik kazasına doğrudan ya da dolaylı olarak karışmamız durumunda yapmamız gerekenler şöyledir;
Kaza meydana geldikten sonra önce kendi sağlığımızı sonra aracımızdaki yolcuların kontrolünü ve en son kazaya karışan diğer araç veya araçlardaki sürücü ve yolcuların sağlık durumunu kontrol edip gerek olması durumunda sağlık ekipleri çağrılmalıdır. Burada oluşan kazada yaralanma/ölüm olup olmadığına göre yapılacaklar ikiye ayrılır.
1.Eğer meydana gelen kazada ölüm/yaralanma var ise polis/jandarma ekiplerine haber verilir. Gereken tüm işlemler bundan sonra gelen ekiplerce yürütülür. Ekipler bu kazayla ilgili adli bir dosya açılışı yapar. Adli dosya açılışından sonra dosyaya her türlü evrakı sağlamak savcılığın ve kolluk kuvvetlerinin görevidir. Tabi ki de taraflar ya da üçüncü kişi de delil sunabilir. Savcılık dosyaya öncelikle kaza tespit tutanağını, hastane evraklarını, adli tıp raporunu kazandırır ve yargılama sürecibaşlar.bu noktada avukat tutmanızda fayda bulunmaktadır. Çünkü sanık iseniz lehinize uygulanma ihtimali bulunan hukuki işlemlerin uygulanması noktasında size faydası olacaktır. Eğer müşteki/katılan iseniz hakkınızı kaybetmemek için dosya ile ilgilenilmesi gerekmektedir.
2.Kaza sonucunda yaralamalı, ölümlü bir durum söz konusu değilse maddi hasar tespitine geçilebilir. Bu aşamada karşı taraf sürücüsünün veya sürücülerinin alkollü, ehliyetli, akıl sağlığının yerinde olduğunu düşünüyor ve tespit edebiliyorsak ayrıca kazada kamu malına zarar verilmemişse trafik polisi çağırılmadan kaza tespit tutanağı tutulabilecektir. Kaza yerinden araçları hareket ettirmeden kaza yerinin ve olaya karışan araçların fotoğraflarını veya videosunu çekmek oluşabilecek uyuşmazlık veya hukuki durumlarda sizlere yardımı olacaktır. Kaza şeklini doğrudan yansıtan fotoğraf veya videolar çekildikten sonra araçlar uygun bir yere park edilip trafiğin oluşmasını engellemek, trafik akışını rahatlatmak ve başka kazalara sebep olmamak gerekmektedir. Kazaya karışan sürücüler tarafından kaza tespit tutanağı tutulma aşamasına geçilir.
KAZA TESPİT TUTANAĞI
Trafikte en az iki aracın maddi hasarlı olması koşulu ile kazaya karışan sürücülerin anlaşarak, trafik polisine ve sigorta şirketine gerek kalmadan aralarında düzenlemiş oldukları tutanaktır. Kaza tespit tutanağının sürücüler arasında tutulabilmesi için en az bir araçta maddi hasar bulunması, kazada yaralanma, ölüm gibi durumlar oluşmaması, sürücülerin kendi aralarında anlaşmaya varmaları, sürücülerin yaşı küçük olmamalı, sürücülerin ehliyetinin olması ve ehliyetinin kullandığı araç için yeterli olması, kaza anında alkol veya keyif verici madde etkisi altında olmamaları , araçların kaza anına kadar geçerli zorunlu trafik sigortasının olması ve kamu malına zarar verilmemesi koşullarını taşıması durumunda sürücüler kendi aralarından tutanak hazırlayarak resmi prosedürleri başlatabilirler.
KAZA TESPİT TUTANAĞI DOLDURULURKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Tespit tutanağının eksiksiz doldurulması gerekir. Gerçekleşen kazanın ilgili makamlara bildirilmesi için kullanılacak önemli bir belgedir. İlk aşamada kazaya karışanların ad, soyad, T.C kimlik numaraları, araç plakaları ve zorunlu trafik sigortası poliçe numaraları eksiksiz doldurulmalıdır. Kaza yeri, tarihi ve saati yazılmalı. Kazaya şahit olan kişi veya kişiler varsa isim, soyisim ,TC kimlik numarası ve iletişim bilgileri eklenmelidir. Tutanaktaki krokinin okunaklı anlaşılır çizilmesi gerekir.
Krokideki araçların plakalarının belirtilmesi, kaza anında araçların gittikleri yönler ok işaretleriyle belirlenmeli, cadde, sokak ve kavşakların isimleriyle belirtilmesi, emir ve yasakları gösteren trafik levhalarının belirlenmesi, trafiğin akış yönünün belirtilmesi, ayrılmış yol, tek yönlü yol ayrımının yapılması kaza sonrası oluşabilecek uyuşmazlıklar, hukuki sorunlar, araçta meydana gelen değer kaybı bedelinin sigorta şirketine rücu edilmesi aşamasında önem arz etmektedir. Tespit tutanağında sürücülerin kaza anına ilişkin kısa ifadeleri yer almalıdır. Son olarak tutanak kazaya karışan sürücüler tarafından imza altına alınmalıdır. İmzasız tutanaklar hükümsüz olacaktır. Sürücülerin imza atmaktan kaçınması durumunda bölgede görevli olan polis ya da jandarma ekipleri çağrılmalı ve gerekli prosedürleri onların huzurunda tamamlamalıyız. Taraflar anlaşır gerekli imzalar atılırsa belgeyi sigorta şirketinize iletebilirsiniz.
Kaza tespit tutanağı, kazanın olduğu tarihten itibaren 5 iş günü içinde sigorta şirketine teslim edilmelidir. Kaza tespit tutanağı ve kazanın olduğu yer ve hasar fotoğraflarını sigorta şirketine iletmek sürücülerin sorumluluğundadır. Sigorta şirketi belgelerin teslim alınmasından sonra 3 iş günü içerisinde evrakları Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezine göndermektedir. Sigorta şirketi kazaya karışan sürücülerin kusur oranını belirledikten sonra dosyayı sonuçlandırır. Sigortalının kusur oranına 5 gün içinde itiraz etme hakkı bulunmaktadır. Kusur oranında sigortalının itirazı olmaması durumunda araç eksperinin tamir masraflarını sigorta şirketinin haklılık oranına göre sigortalıya ödenir.